Tuesday, June 30, 2020

E WOYE (BEHOLD)



E WOYE is a very interesting poem for us to digest on the concept of life, how it would have been if some concepts didn't exist in the world, the vacuum they will leave and how it will be very difficult to fill. 

Ẹ WÒYE (BEHOLD)
Mo tún gbedé lọ́tun ọ̀tun
Oyinmọmọ adùn àrà ọ̀tọ̀ tún lèyí
Ó yàtọ̀ gédéńgbé si t'tẹ̀yìn wá
Ẹ̀yin ọlọ́gbọ́n ẹ wá bámi gbọ
Ẹ̀yin ọ̀mọ̀ràn ẹ wá bàmí wo
Ẹ jẹ́ a tún jo wòye si sàkun àwọn ọ̀rọ̀ wọ̀nyìí
Ẹ jẹ á jọ wòye bóòni ayé ìbá ti ri
Ẹ jẹ á jọ rò ó bóòni àwùjọ ìbá ti ya
Ẹ jẹ á wo sàkùn ohun ìsẹ̀mí wa ìbá dà

Ẹ jẹ́ á wòye sáyé láìsí ìsẹ̀mí
Ọ̀run láìsí ìdájọ́ 
Ọjọ́ láìsí ìtímọ́
Alẹ́ láìsí ọ̀sán
Òòrùn láìsí òṣùpá 
Ojú ọ̀run láìsí ìràwọ̀
Ilẹ̀ láìsí eèpẹ̀
Mọ́ṣálásí láìsí ìrun
Ṣọ́ọ̀ṣì láìsí ìsìn
Ìgbàlẹ̀ láìsí òsùbà
Níbo gan-an la à bá wà?
Taa la à bá máa sìn?

Ẹ jẹ́ á jọ ronú S'Ọ́jà láìsí èrò
Ìlú láìsí olórí
Ìletò láìsí Báálẹ̀ 
Àdúgbò láìsí mágàjí 
Agbolé láìsí Báalé
Ọ̀dẹ̀dẹ̀ láìsí ọmọ ilé
Ọ̀tá láìsí ọ̀rẹ́ 
Bó o làwùjọ ìbá ti ri?
Kí la à bá fi yàtọ̀ si ẹranko?
Kí la à bá máa fí j'ọ́mọ ènìyàn?

Ẹ jẹ́ á wo sàkùn ebi láìsí oúńjẹ
Òùngbẹ láìsí omi
Àìsàn láìsí òògùn
Ìdùnu láìsí ẹ̀rín
Ìbànújẹ́ láìsí ẹkún
Òràn láìsí ìjìyà 
Oore láìṣẹ́san
Ááwọ̀ láìsí ẹ̀tù
Ẹ jọ̀wọ́ ẹ sọ fún mi kíni a ò bá máa fi so ẹ̀mí ró?

Wọ́n ní Olú ló dáwa pẹ̀lú ẹwà àmọ́ 
Ẹ jẹ a wo orí láìsí etí
Ojú láì'ríran 
Ọrùn láìsí iyùn
Eyín láìsí ètè
Imú láìsí gbọ́ òórùn 
Ọwọ́ láìsí idẹ
Ẹsẹ láìsí ojúgun
Bèbèdí láìsí ìlẹ̀kẹ̀
Kí la à bá máa fi s'ẹ̀sọ́
Bó ó lọ́mọ ènìyàn ìbá rí

Ẹ ò si dákun jẹ́ á jọ wo sàkùn ìsẹ̀mí ayé wa
N gbọ́ kíni a o bà máa fi fọ ẹ̀mí mọ?
Ka kírun laini láda 😭😭😭
Ka gbàwẹ̀ láìsí asámú 😭😭😭
Ká kí Jimoh láìsí hútúbà 😭😭😭
S'ọdún láìsí yídì 😭😭😭
Wàásù láìsí ìpayà 😭😭😭
Anù láìsí ìràpadà 😭😭😭
Ká kú láìsíyè 😭😭😭
Kí laà bá fi fọ ẹ̀mí kúrò nínú ìdọ̀tí?
Ẹ jẹ á jọ wòye

✒✒✒©️
Mustapha Sherif
J.⭕.R.🅰
08147675392 

Wednesday, June 24, 2020

Iwa Omoluabi

Omoluabi ni eni ti ebi, ore, ojulumo ka si ènìyàn gidi latari awon iwa re. Awon kan gbà pé omo ti Nua bí ni a n pe ni Omoluabi. Fun idi èyí gbogbo eni ti o ba kogi ja nínú iwa re si ebi, ara, ore ati aladugbo ni a n pe ni Omoluabi. 

Abuda Iwa Omoluabi
Iwa jẹ iṣesi eniyan kan laarin awọn olubagbe rẹ. Bi iṣesi ẹni ba dara, awọn eniyan yoo maa pe oluwarẹ ni oniwa rere. Bi iṣesi oluwarẹ ko ba si bojumu, awọn eniyan yoo maa pe e ni oniwa buburu. Awọn ti iwa wọn ba dara ni Yooba npe ni ọmọluwabi eniyan.
Ohun ti Yooba gba pe o jẹ iwa ọmọluwabi pọ pupọ.
1.O bẹrẹ lati ori kikini ti o fi de ori aajo eniyan ṣiṣe. Eyi ti a le sọ pe o jẹ ipilẹṣẹ iwa ọmọluwabi ni ikini. Yooba gba pe ẹni ti ko ba mọ eniyan ki ko yatọ si ilabiru baba ọbọ.
2. ibọwọ fun agba tun jẹ ọkan gbogi. Bi eniyan ba fi ọjọ kan ju ẹlomiran lọ, ọwọ(respect) ọjọ kan naa yoo wa lara rẹ titi dọjọ ogbo wọn ni. Bi Yooba ba si sọ pe papanlagi tabi ipanle ni ẹnikan, aini ibọwọ fun agba pẹlu ohun ti awọn n tọka si lara rẹ.
3. Ji jara Mose, omoluabi kìí fi ise jáfara, gbogbo ohun tóbá fe se asiko lo máa ń se e 
4. Ọmọluwabi gbọdọ jẹ ẹni ti o nfi ara balẹ gba imọran ti agba ba fun un. Bi o ba si ṣẹ(err), ti wọn ba tọka si ẹṣẹ rẹ, o gbọdọ le tuuba(ask for forgiveness).
Yooba ka ẹni ti ki i ba ṣe nnkan wọnyi si olori kunkun eniyan, iru ẹni bẹẹ ki i ṣe ọmọluwabi rara.
5. Ohun kan pataki ti Yooba tun fi n mọ ọmọluwabi ni iwa itiju. Yooba gba pe ẹnikẹni ti ko ba ni itiju, ki i ṣe ọmọluwabi ati pe ko si aarun ti ko si lara iru ẹni bẹẹ tan. Ẹni ti o ba ni itiju, ko ni jale, ko nii ṣeke, ko nii purọ, ko ni ja ajangbila, bẹẹ ni gbogbo iwa aibikita gbogbo iyoku ni ko ni i si lọwọ rẹ.
6. Riran ara ẹni lọwọ tun jẹ ọna kan ti a fi le mọ eniyan gẹgẹbi ọmọluwabi. Eyi ni pe ki a ma ni iwa anikan-jọpọn tabi iwa imọtara ẹni nikan(selfishness). Bi a ba ri ẹni ti o ku diẹ ki o to fun ti a si ṣe iranlọwọ fun iru eniyan bẹẹ, iwa ọmọluwabi ni a hu yẹn. Ọmọluwabi ko nii ba afọju lọna ko gba ọpa lọwọ rẹ; kaka bẹẹ, yoo baa di ọpa naa mu kọja de ibi ti ko ti nii ṣoro fun lati mọ ọna ni.


Ojuṣe gbogbo ọmọ Yooba ni lati jẹ ỌMỌLUWABI.

Asa Iran Ara-Eni-Lowo Nile Yoruba

 ASA IRAN-ARA-ENI-LOWO NILE YORUBA Yoruba karamasiki asa iran-ara-eni-lowo pupo nitori won gba pe ajeji owo kan ko gberu dori ati pe agbajo ...